In het kader van de bestrijding van witwas-activiteiten kent de EU al sinds 2014 regels die u verplichten aangifte te doen van de ‘liquide middelen’ die u bij u draagt op het ogenblik dat u de grens oversteekt. Aangifte is verplicht zodra u meer dan 10.000 euro in cash bij u heeft. De bestaande regeling werd in 2021 nog verstrengd.
Europa binnenkomen of verlaten
We moeten een onderscheid maken tussen rondtrekken binnen de EU en de EU-buitengrenzen oversteken (zoals vanuit het Verenigd Koninkrijk, Zwitserland, de VS, …).
Steekt u de buitengrenzen van de EU over – ongeacht of u binnenkomt, dan wel de EU verlaat –, dan moet u een ‘aangifte liquide middelen’ invullen zodra u 10 000 euro of meer op zak heeft. Het gaat daarbij niet alleen om cash in de vorm van eurobiljetten, maar ook om het equivalent daarvan in andere valuta, obligaties, aandelen of reischeques.
De douane is bevoegd om u bij de grens te controleren en om, in geval van niet-aangifte, de gevonden liquide middelen in bewaring te nemen.
Op 3 juni 2021 werden de regels nog strenger.
In eerste instantie werd het begrip ‘liquide middelen’ uitgebreid. Voortaan moet u ook een ‘aangifte liquide middelen’ indienen als u bij het binnenkomen of verlaten van de EU waardevolle voorwerpen vervoert die een waarde hebben van 10 000 euro of meer. De aangifteplicht heeft sinds 3 juni immers betrekking op:
- bankbiljetten en munten (met inbegrip van vervallen valuta die nog ingewisseld kunnen worden bij een financiële instelling)
- verhandelbare instrumenten aan toonder, zoals cheques, reischeques, orderbriefjes en postwissels
- gouden munten met een goudgehalte van ten minste 90%
- goudstaven of goudklompjes met een goudgehalte van ten minste 99,5%.
Ten tweede kan de douane u vragen om een ‘aangifte inzake vrijgave van liquide middelen’ in te dienen als de dienst ontdekt dat u ‘niet-begeleide contanten’ ter waarde van 10.000 euro heeft verzonden via de post, per vracht of koerier. Die aangifte moet binnen 30 dagen worden gedaan door de ontvanger, de verzender of een aangewezen vertegenwoordiger van beiden.
Ten slotte kan de douane voortaan ook optreden als er aanwijzingen zijn dat de contanten verband houden met criminele activiteiten. Zelfs als de reiziger minder dan 10 000 euro op zak heeft.
De Belgische grenzen oversteken
Maar ook als u binnen de EU blijft, kan het zijn dat u aangifte moet doen. Komt u België binnen of verlaat u België vanuit, of naar een andere EU-lidstaat, dan moet u voortaan liquide middelen vanaf een waarde van 10.000 euro aangegeven als de douane hierom verzoekt. Ook zogenoemde ‘onbegeleide liquide middelen’ (bijvoorbeeld via de post) moeten aangegeven worden als de douane daarom vraagt.
Deze aangifteplicht heeft echter alleen betrekking op contant geld en verhandelbare instrumenten aan toonder. Goud moet niet aangegeven worden.
Net zoals bij het oversteken van de buitengrenzen van de Unie kan de douane ook een aangifte vragen als de waarde van de liquide middelen minder bedraagt dan 10.000 euro maar er een vermoeden is van criminele activiteiten.
Overtredingen kunnen leiden tot de inbewaringneming van de geldsommen, maar die inbewaringneming kan slechts 14 dagen duren.
De nieuwe Belgische regeling geldt sinds 4 september 2021.